Yeni Nesil Sendikacılık

Alper Akpeçe
6 May
3 dakikada okunur

Yeni Nesil Sendikacılık: DEMSEN Modeliyle Hibrit Temsil ve İhtisaslaşma

Geleneksel sendikacılık anlayışı, uzun yıllar boyunca emek çevrelerinin hak mücadelesinde önemli rol oynadı. Ancak değişen çalışma yapıları, sektörel çeşitlilik, dijital dönüşüm ve toplumsal hassasiyetler, bu yapıların güncellenmesini zaruri hale getirdi. DEMSEN – Deniz Emekçileri Sendikası, bu ihtiyacı göz önüne alarak modern ve katılımcı bir sendika modelini hayata geçirmek için yola çıktı.

Sorun Nerede Başlıyor?

Farklı gemi tiplerinde çalışan kaptanlar, zabitler ve personel, liman personelleri, boğaz ve liman pilotlar, romörkör ve pilot botlarında çalışanlar, özel ve ticari yatlarda çalışanlar, denizcilik ofislerinde çalışanlar ya da kadın denizciler; denize emek veren tüm emekçilerin mesleki sorunları birbirinden farklı olsa da, klasik sendikal yapılarda aynı temsil mekanizması içine sıkıştırılıyor. Sonuç? Sesini duyuramayan, genel kurullarda temsiliyeti olmayan, politikaların oluşumuna katkı sunamayan çalışan profilleri...

Hibrit Temsil Modeli Nedir?

DEMSEN, sendikal temsiliyeti hem ihtisaslaşma hem de taban demokrasisi ile birleştiren bir yapı kurguladı. Bu modele göre:

Her meslek grubu (Tanker zabitanları, konteyner zabitanları, ofis çalışanları, palamar, liman pilotları vb.) kendi ihtisas kurulunu kurar.
Bu kurullar, birer temsilci seçerek Genişletilmiş Genel Kurul'a katılır.
Her kurul, tek bir oy hakkına sahiptir; üye sayısı ne olursa olsun.
Ancak, 100'ü aşan üyeye sahip kurullar, ek olarak bir gözlemci üyeyi genel kurula gönderebilir. Bu gözlemci oy kullanmaz, ancak görüş bildirir.
Genel Başkan ve Yönetim Kurulu, tüm üyelerin dijital oyu ile belirlenir. Digital tabanlı güvenli sendika platformu ile sisteme katılım sağlar.

Genç Denizciler de Bu Yapının İçinde

Sendikacılığın gelecek kuşaklara aktarılması ve farkındalığın okul sıralarından başlaması, DEMSEN'in önemli hedeflerinden biridir. Bu kapsamda kurulacak olan Stajyer ve Genç Denizciler Platformu, sendikanın aktif yapısı altında faaliyet gösterecek bir birim olarak tasarlanmıştır.

Bu platform sayesinde:

Öğrenciler okul dönemlerinde sektörün reel sorunlarından haberdar olur,
Staj dönemlerinde haklarını bilme ve savunma konusunda sendikal destek hisseder,
Mezuniyet sonrasında ise bilinçli kariyer tercihleri yapabilir.

Kısacası, okul sıralarında başlayan sendikal bilinç, mezuniyetle birlikte DEMSEN çatısı altında aktif üyeliğe ve sektörel katılıma dönüşür.

Kadın Denizciler İçin Ayrı Bir Duyarlılık

Denizcilik sektörünün her noktasında gitgide artan kadın temsiliyeti, DEMSEN'in sendikal vizyonunun merkezinde yer alır. Kadınların sektörde yaşadığı sorunları geleneksel yapılarla aşmak mümkün olmadığından, DEMSEN bu konuda özel ve hassas bir yaklaşım sergilemektedir.

Kadın denizcilerin okullardan başlayan yolculuklarında, haklarını bilme ve geleceğe güvenle yürüyebilecekleri bir sendikal zemin oluşturulacaktır.
DEMSEN, bu hedef doğrultusunda Kadın Zabitanlar Komisyonu ile toplumsal cinsiyet duyarlılığını yapısal hale getirir.
Tıpkı mesleki ihtisas alanlarında gösterdiği azmi, kadın çalışanların haklarını savunmada da ihtisaslaşarak ortaya koyar.
Bu yaklaşımla, kadınların sektöre girişi ve sektörde kalıcılığı için çözüm odaklı bir yapı inşa edilir.

Neden Bu Model Önemli?

Eşit Temsil, Gerçek Dayanışma: Her meslek grubu aynı masada, eşit söz hakkı ile temsil edilir.
Kadın ve Azınlık Gruplar Koruma Altında: Kadın Zabitanlar Komisyonu gibi yapılarla toplumsal cinsiyet duyarlılığı gözetilir.
Dijital Dönüşümle Katılım Artar: Çalışanların limanda, gemide ya da yurt dışında olması fark etmeksizin oylamalara katılması sağlanır.
Kurullar Bilgi, Taban Enerji Sağlar: Stratejik kararlar kurul temsilcilerinden, yönetim kararları ise taban iradesinden doğar.
Gençlikten Profesyonelliğe Kesintisiz Bağlantı: DEMSEN, denizcilik mesleğine daha okuldayken dokunarak uzun vadeli aidiyet yaratır.
Bu yapı ile sadece günümüz şartlarında haklar ve edinimler için mücade verilmekle kalınmayarak, yarınlar için sektör kültürünün gelişiminde de büyük bir adım atılmış olacaktır.
Gelecekte sektörün rotasındaki değişler için yapının içerisinde yer alanlara, bu değişime uyum sağlama ve gelecekte de kendine yer bulma şansı sağlanmış olacaktır.

Son Söz

DEMSEN modeli, sadece bir sendikal yapı değil; aynı zamanda çağdaş sendikacılığın rotasını gösteren bir vizyon manifestosudur. Deniz emekçilerinin farklılıklarını tanıyan, seslerini eşit şekilde duyuran ve birlikte hareket etmelerini sağlayan bu yapı; geleceğin çalışma hayatına ışık tutacaktadır.

Dalga dalga gelen sorunlara karşı, biz birlikte yürüyeceğiz. DEMSEN ile...